मेयर महर्जनको आदेशमा खानी सञ्चालन, रंगशाला निर्माण अलपत्र

ललितपुर
गोदावरी नगरपालिकाका नगरप्रमुख गजेन्द्र महर्जनको आदेशमा वडा नम्बर १० मा धमाधम ढुंगा खानी सञ्चालनमा आएको छ । साविक पूर्ण लालको खानीमा नगरपालिकाले अगाडि सारेको रंगशालालाई समेत अलपत्र पारी अमुक ठेकेदारसँगको मिलेमतोमा ढुंगा उत्खनन गर्दै निकासी समेत भईरहेको छ ।

पटक–पटक गरी यस्तै विधि अपनाएर ढुंगा निकासी गरिरहेको छ । विगत ७ वर्षअघि योजना अगाडि सारे पनि रंगशाला निर्माण भन्दा पनि ढुंगा उत्खनन र अवैध निकासीमा नगरप्रमुखले गिद्धे नजर लगारहेका छन् । 

अनियमितता गर्नकै लागि मेयर महर्जनले उपभोक्ता समिति गठन गर्ने गरिएको र समितीको आवरणमा अमुक ठेकेदारसँग मिलेमतो गरी ढुंगा उत्खनन र निकासी गरिरहेको छ । यसअघि लालिगुराँस निर्माण सेवा, र यसपटक गौतम कनसल्ट्यान्ट एण्ड कन्स्ट्रक्सनलाई दिईएको छ । उक्त कन्स्ट्रक्सनका प्रोपाइटर रमेश गौतम हुन् । रमेश मेयर महर्जनको प्यानलका मानिस हुन् । उनी नेपाली काँग्रेसका ललितपुर क्षेत्र नं १ ख प्रदेशका उपसभापति समेत हुन् । 

उपभोक्ता समिति गठन गरे जस्तो गरेर रंगशाला निर्माण गरे जस्तो गर्ने तर ठेकेदारसँग मिलेमतोमा अनियमितता गर्न यसतो गरिरहेका छन् । यसरी नै नगरपालिकाले रंगशाला बनाउने नाममा पटक–पटक ढुंगा उत्खनन गर्न दिईएको छ । 

रंगशाला बनाउने भन्ने तर पाखाको ढुंगा उत्खनन गरी विक्री निकासी गर्दै रंगशाला निर्माण तिर भने ध्यान नदिएको भन्दै नगरपालिका प्रति तिव्र जनगुनासो आइरहेको छ । पछिल्लो पटक विगत १५ दिनदेखि सोही स्थानमा ढुंगा उत्खनन् गरी निकासी समेत भइरहेको छ । त्यहाँ एउटा ब्रेकर र एउटा स्काभेटर प्रयोग गरिएको छ । ढुंगा बोक्न टिप्परहरु लाईन बसेको देख्न सकिन्छ । 

झ्यालुमटार सामुदायिक वन भित्र पर्ने सो स्थानमा रंगशाला बनाउन वातावरण प्रभाव मुल्यांकन प्रतिवेदन स्वीकृत भएको देखिन्छ । तर सो क्षेत्रको भोगाधिकार नगरपालिकालाई अझैसम्म पनि आएको छैन । भोगाधिकार नआएसम्म नगरपालिकाले गरिने सो कार्य गैरकानुनी ठहरिन्छ । तर प्रकृया नै नपुर्‍याई दिन दहाडै खुलमखुला रुपमा नियम मिचेर यस्तो गतिविधि गर्नुले जनप्रतिनिधि, वनका कर्मचारी, सामुदायिक वनका पदाधिकारी लगायतको नियतमाथि शंका गर्ने प्रशस्तै देखिन्छ । 

पछिल्लो पटक रंगशाला निर्माणका लागि भन्दै उपभोक्ता समिति गठन गरेको जस्तो देखाउने र त्यसको आवरणमा ढुंगा उत्खनन र निकासीका लागि ठेकेदारलाई जिम्मा लगाई पदको दुरुपयोग गर्दै नगर प्रमुख, उपप्रमुख लगायत जनप्रतिनिधि र वनका कर्मचारी, सामुदायिक वनका पदाधिकारीले प्रशस्तमात्रामा लाभ उठाईएको देखिन्छ । 

यसपटक भने गौतम कन्सल्टेन्टस एण्ड कन्स्ट्रक्सन प्रालिको नामको बिल विजक (भ्याट विल) काटिएर सो स्थानको ढुंगा उत्खनन र निकासी भईरहेको छ । जुन कार्य नितान्त गैरकानुनी भएको वनका कर्मचारीहरुनै बताउँछन् । उपभोक्ता समिति गठन भई सम्झौता भएको भनिए पनि कति रकम विनियोजन भएको र कुन समितिसँग सम्झौता भएको भन्ने नगरले अहिलेसम्म भन्न र देखाउन सकेका छैनन । 

सामुदायिक वनका अध्यक्ष श्याम तामाङले आफूहरुलाई नगरपालिकाले पेलेरै योजना अघि सारिएको बताए । ‘प्रक्रिया पुरा गरेर मात्रै काम गर्नु भनेर धेरै भनियो तर नगरप्रमुखले वेवास्ता गर्दै काम अगाडि बढेको छ । ढुंगा यहिँ प्रयोग गर्नु पर्ने हो तर बेचिरहेको छ । हाम्रो केही लागेन ।’, उनले भने । 

वडा अध्यक्ष शेखर न्यौपानेले नगर बोर्डबाट निर्णय गरेर उपभोक्ता समितिमार्फत काम भईरहेको बताए । नगरपालिकाले राजश्व पाउने गरी ढुंगा उत्खनन र निकासी भईरहेको उनको दाबी छ । तर उक्त निकासी कर बाहेक अन्य सबै रकम कस्कोमा जान्छ भन्ने कुनै टुंगो छैन । न्यौपाने हाल पनि सामुदायिक वनका सचिव हुन् । उनी यसअघिको रंगशाला निर्माण उपभोक्ता समितिमा अध्यक्षमा बसेर ढुंगा निकासी गरेका थिए ।नगरका राजश्व प्रमुख श्रीकण्ठ घिमिरेले रंगशालाको ढुंगाबाट अहिलेसम्म कुनै रकम जम्मा नभएको जानकारी दिए । 

त्यहाँ दैनिक ३० देखि ४० टिप टिप्परले ढुंगा निकासी गरिरहेको स्थानीयहरु बताउँछन् । मिनि टिप्परको ५ हजार, भारत बेन्जको ८ हजार र ठूलो टिप्परको ९ हजारमा ढुंगा बिक्री निकासी भईरहेको विलमार्फत देख्न सकिन्छ । 

स्रोतका अनुसार एक टिपको ३ हजारको दरले नगरपालिकामा बुझाउनु पर्ने बुझिएको छ । ३० टिप्पर दिनको गुड्दा ३ हजारको दरले ९० हजार रुपियाँ रकम उठ्छ । सो रकम राजश्व दाखिला भएको अहिलेसम्म देखिँदैन । यसको मतलब सो रकम जनप्रतिनिधि लगायत सेटिङमा संलग्नको खल्तिमा पुग्ने स्रोत बताउँछन् ।

नगरप्रमुख महर्जनले रंगशाला जस्तो महत्वपूर्ण योजनाको काम अघि बढेको सुनाए । उपभोक्ता समितिमार्फत काम भईरहेको उनको दाबी छ । उनले कम्पनीको बिल प्रयोग भएको सम्बन्धमा प्रहरीले रोक्ने भएकोले बिल चलाउनु परेको बताए । 

यता डिभिजन वन कार्यालयका एक वन अधिकृतले वनमा रंगशाला निर्माणका लागि हालसम्म भोगाधिकार प्राप्त नभइसकेकोमा ढुंगा निकासी भइरहेको गलत भएको बताए । उनले भने‘ यो सरासर गलत भयो । अनुसन्धान हुन्छ । मेयर संलग्न देखिए कारबाही समेत हुन्छ ।